Okullar ara tatil vermişti. Pencereden giren güneş, hem mutfağı aydınlatıyor hem de soğuğu kırıyordu. Pelin, kızının düzgün kahvaltı yapmasına yardımcı olmak istediği için erkenden kalkıp hazırlıklara başlamıştı. Normalde bu kadar uyumasına izin vermezdi, ancak biraz daha uyumasına müsaade etmişti. Bu sırada kızı Ayşe içeri girdi, gözlerini ovuşturarak. Tatilde proje ödevi verildiğini ve gereken birçok şeyin alınması gerektiğini söyledi. İstenilenler genellikle kırtasiyelerde bulunmayacak şeylerdi. "Nereden alacağım bunları?" diye endişe içindeyken annesi, "Babana sordun mu kızım?" dedi. Kızı, hemen babasına sordu ve “hallederiz kızım sen merak etme” cevabını aldıktan sonra, kahvaltısını keyifle yapmaya başladı.
Pelin bir şey demedi ama içinden geçirdi: "Kesinlikle halleder!" Evlenmeden önceki günler aklına geldi, çayları doldururken. Aynı iş yerinde çalışıyorlardı. Ortak bir arkadaşları tanıştırmış ve "Çok iyi bir çocuk," demişti Hasan için. Hasanın çevresi geniş ve sevgi doluydu. Herkesin işini halleder, her işe koşardı. Gerçekten de, Hasan'ın halledemeyeceği bir iş olduğunu düşünmek zordu. Şimdi de kızına öyle geliyordu. "Yine de akşama doğru babana hatırlatırsan iyi olur," diye kızını tembihledi.
Hasan'ın lakabı "Hallederiz"di. "Sıkıntı yok" ve "O iş bende" en sevdiği sözlerdi. Pelin ne kadar tedbirliyse, Hasan bir o kadar umursamazdı. Hayatta gamsız insanlar olur ya, işte Hasan onlardan biriydi. "Kervan yolda düzülür," derdi. Hasta olana kadar önlem almaz, "Bana bir şey olmaz" diye diye tüm kış hastalıkla boğuşurdu. Planlı bir tatillerinde bile uçak biletini almayı unutur ya da son dakikada en pahalı biletleri almak zorunda kalırdı. Arabanın bakımını ve tamirini sürekli erteledi. Yolda kalınca da bir şekilde halleder ama genellikle pahalıya patlardı. Her defasında Pelin'in tüyleri diken diken olurdu. İlk başlarda Hasan'ı değiştirmeye çalıştı ama değiştiremeyeceğini anladı. Nasıl oluyorsa, o kadar tedbirsizliğe rağmen her zaman ayakta kalırdı. Son dakikada her işini hallederdi.
Akşam olmuş, Hasan eve saatler sonra gelmişti. Eve gelir gelmez başına gelenleri anlatmaya başladı. Başına gelen her türlü olayı anlatıyordu: araç arızaları, büyük kırtasiyelerin kapanması... Bunların hepsiyle uğraşmasına rağmen nasıl hallettiğini anlatıyordu. İnsanoğlu var olduğundan beri hayattaki problemler bitmedi. İnsan, çoğu zaman problemleri ya görmezden geldi ya da ertelemeye çalıştı. Çözülmeyen bu problemler de günün sonunda can acıtıcı krizler halini aldı.
İşte insanın çözüm yeteneği de tam da burada devreye girer. Kriz anında çözüm üretebilmek bir maharettir. Fakat asıl hikmet, krizlerin tekrarlamasını engellemektir. Aksi halde krizden çıkabilen, düştüğünde kalkabilen insan artık düşmekten korkmaz ve bu da onu bir problem olduğunda "Hallederiz" diye düşünmeye sevk eder. Bu, krizle karşılaşıldığında anlık çözümler aramaya, günü kurtarmaya iter kişiyi. Asıl önemli olan ise, insanın tedbirli olmasıdır. Bu sayede yeni krizlerin önüne geçilir ve daha konforlu, daha az gergin bir hayatı olur.
Deneyimsel Tasarım Öğretisi, insanın hayatta karşılaşabileceği problemleri analiz eder. Bir rehber gibi, problemin nerede olduğunu ve çıkış yollarını gösterir.
Bu, problemlerin krize dönüşmeden çözülmesini sağlar. Anlık çözümler sunmak yerine insanın dayanıklılığını artırmayı hedefler. Bu sayede insan aynı problemlerle uğraşmaktan kurtulur ve hayatta ilerler. Çünkü, insana çölü geçiren şey, yanında çok su taşıması değil, susuzluğa dayanıklı olmasıdır.
22 Yorumlar
👍👍
YanıtlaSilAşırılığın sonu zarardır. Bir saniye sonra ne olacağımızı bilmiyorken, günler hatta haftalar sonrasına kati planlar yapılmamalı, sözler verilmemelidir. Aynı durumun zıttını ele aldığımızda; bir saniye sonramız belli değil diye, hiçbir yön belirlemeden, hareketsiz ve üretimsiz bir hayat yaşanmamalıdır. Ne kadar kriz çözebilme yeteneğine sahip olursan ol, hep aynı krizleri çözer durusun. Kriz çözebilme yeteneği; yeni krizlerle karşılaştığın zaman gelişir. Aslında hep yerinde sayıyorsundur ve hiç ilerlemiyorsundur. Çözdüğün krizin sebep ve sonuçlarını görebilirsen, iz ve işaretlerini farkedip, birdahaki sefer ona göre davranırsan, işte o zaman o krizle/olumsuzlukla bir daha karşılaşmayabilirsin ve işte o zaman zarar değil, kârdasındır. Sürekli “hallederiz” modunda olmak da, sürekli “plansız bir hayat yaşayamamak” da aslında bir aşırılıktır. Fazlalıklarımızdan, aşırılıklarımızdan kurtularak, dengede bir hayat yaşayabilmemiz dileğiyle…
SilBir problem olduğunda veya bir sıkıntı olduğunda veya biri bize bir konu hakkında birşey danıştığında hallederiz demek tek başına yeterli değildir .. bunun altını dolduracak bir birikim ve çözüm önerileri sunabilecek bir marifetimizin olması lazım, Buda ilişkilerimizde ve insan tanıma noktasında kendimizi çok iyi geliştirmiş olmak ile mümkün olur ...
SilTam da Türk insanının ahvali :) Aslında bu marifetle her gün küçük küçük uğraşsak çok işimize yarayacak ama bizde o sabır yok :D
YanıtlaSilAslında "Hallederiz" demek, olumlu bir ifade ve bir soruna karşı umut verici bir yaklaşım sergiliyor. Ama aynı zamanda tedbirli, planlı ve düzenli olma konusunda istikrarsız kişilerin sıklıkla kullandığı bir kelime kalıbı. Bu kalıp sanki topa gelişine vuran, topu sürekli şişiren, sistemsiz, kuralsız oyun tarzı gibi. Sürekli kriz, yüksek tansiyon ve kaos barındırıyor. İnsan tekrar tekrar yaşadığı problemlerin kök nedenini fark ettiğinde çıkış yolunu da bulmuş olacak. Temas edilen konu iyi bir seçim olmuş ve çok güzel aktarılmış.
YanıtlaSilinsana çölü geçiren şey, yanında çok su taşıması değil, susuzluğa dayanıklı olmasıdır.
YanıtlaSilAnda olumsuz sonuçla karşılaşılmaması ve bir süreç sonrasında işleri sarpa sarpması, ayrıca işin devamında kişinin anlık geçici çözümlere sevk olması durumu ana mesajı çok güzel verdi açıkçası.
YanıtlaSilTeşekkürler.
Elinize sağlık....
El
İnsan yazılanlarda tamda hayatta karşılaştığı yada tamda kendini tarif eden yazılarla karşılaştığında problemi görmeye başlıyor meğerse olaya dışardan bakınca görğyormuş insan ne yaptığını yazanın kalemine sağlık
YanıtlaSilkrizi normalleştirmenin ne büyük problem olduğunu öğreten yazınız için teşekkür ederim
YanıtlaSilErtelediğimiz her iş bize daha büyük problem olarak geri dönüyor. Sorunu çözmek için o an harekete geçmek yerine sonra yaparız hallederiz demek sırtımıza daha fazla yük bindirmekten başka bir işe yaramıyor. Eskilerin dediği gibi erken kalkan yol alıyor. Sabah trafiğe bile 5 dk erken çıkmak hayatımıza konfor katıyor.
YanıtlaSilErteliyoruz maalesef hayatı...
YanıtlaSilSonra da yetişmeye çalışıyoruz hayata...
İnsanın kriz çözebilmesi çok güzel bir huy. Bir taraftan da belirsizlik insanı tedirgin eder. Son ana bırakmak hiçte olumlu bir şey değil. Bazı durumlarda, bir ihale toplantısına yetişememek büyük kayıplara yol açar. Tedbirli olmak her zaman insanı rahat davranmasını ve doğru karar vermesini sağlar. Düşünsenize son anda dükkana kırtasiyeye yetiştinşz ama istediğiniz orada kalmamış.. Sözünde durabilen biri olamk çok iyi bir davranış.
YanıtlaSilEllerinize sağlık, hayatta bazı şeyler hep hallederizle başlar ama bazen o hallederiz tutmaya bilir..
Hallederiz Kadir geldi aklıma..hep koşturmaca hep macera...
YanıtlaSilErteleme hastalığına tutulduğum günleri getirdi gözümün önüne bu yazı. Herkese mavi bocuk dağıtıp, hallederiz dediğim o anlar. Hayatımın en krizli anlarıydı.
YanıtlaSilFarkındalık oluşturan yazınız için teşekkür ederim. Emeklerinize sağlık :)
YanıtlaSilKriz anında çözüm aramak ile krize dönüşmeden çözüm aramak.. Baskı altındayken aldığımız kararlar ile o baskıyı yaşamadan bir şeylere tepki verebilmek.. Ertelemeden, problemi büyütmeden çözebilmek.. Emeğinize sağlık çok güzel yazı olmuş..
YanıtlaSilSürekli sorun çözmeye alışan benim gibi bir insanın, içine düştüğü durumun dışarıdan anlatımı. kalıcı çözüm bulabilme becerimi düşürüyor. gereksiz anlık çözüm bulma,gerçek çözümü hadım ediyor
YanıtlaSilSeyir halindeyken gördüğümüz ilk sapağın tabelası "hallederiz" ve maalesef çok kestirme yolmuş gibi algılıyoruz her zaman...
YanıtlaSilyaşamın karmaşasında karşılaşılan problemlere içten bir bakış sunuyor ve insanın esnekliğiyle problemlerle nasıl başa çıkabileceğini öne çıkarıyor.
YanıtlaSilHep yaptığımız ama hiç ders almadığımız hallederizlerle dolu bir hayat, aslında gerçektende halletsek problemleri ne kadar kolaylaşacak hayatımız, farkındalık oluşturan bir yazı olmuş teşekkürler
YanıtlaSilGünümüz insanının en büyük problemlerinden birini işleyen güzel bir çalışma olmuş emeğinize sağlık 🙏
YanıtlaSilHer evde her işi halleden biri vardır. Her hallederiz diyene güvenilir mi? İnsanı tanımak davranışlarını okumak bir adım sonrasını görebilmek çok zor değil...
YanıtlaSil